Kontakt ЋИРLATENG

O LAP-ovima

Lokalni akcioni planovi (LAP)

Lokalni akcioni planovi za rešavanje pitanja izbeglih, interno raseljenih lica (IRL) i povratnika po osnovu Sporazuma o readmisiji su strateški i akcioni dokumenti lokalnih samouprava kojima se utvrđuju potrebe ovih kategorija lica i predviđaju mere i aktivnosti i izdvajanja jedinice lokalne samouprave u cilju unapređenja njihovog položaja.
Lokalnim akcionim planovima srednjeročno se sagledava i planira rešavanje probleme ove populacije uz mere i aktivnosti koje su u potpunosti prilagođene njihovim realnim potrebama. Zapošljavanje i rešavanje stambenog pitanja su osnovne potrebe izbeglih, interno raseljenih i povratnika po osnovu Sporazuma o readmisiji.

Obukom za izradu LAP-ova obuhvaćeno je do sada 146 opština/gradova, od čega je 18 opština sa Kosova i Metohije.

Do sada su lokalni akcioni planovi izrađeni i usvojeni u 137 opština/gradova, od čega je 12 opština sa teritorije Kosova i Metohije.

U 129 opština/gradova formirani su opštinski/gradski saveti za migracije. Njih čine predstavnici različitih institucija/organizacija na lokalnom nivou koje se bave rešavanjem problema izbeglica, IRL i povratnika po osnovu Sporazuma o readmisiji. Ukupno 80 odsto opština/gradova formiralo je posebnu budžetsku liniju, putem koje lokalne samouprave, u zavisnosti od stepena razvijenost opštine, kofinansiraju projekte u mininimalnom iznosu od pet odsto, a negde ti iznosi čine i do 20 do 30 odsto ukupne vrednosti projekta.

Značaj lokalnih akcionih planova ogleda se u činjenici da su lokalne samouprave njihovom izradom precizno evidentirale probleme i potrebe ove populacije i predložile ili isplanirale rešenja.

Lokalni akcioni planovi pripremaju se uz saradnju svih relevantnih institucija u jednoj opštini/gradu. Tako LAP predstavlja zvaničan stav kojim se pokazuje spremnost jedne zajednice da se reše identikovani problemi, ali i konkretan instrument koji predviđa rešenja. Priprema LAP, uz izradu analize stanja, jeste obaveza saveta za migracije. Kada na opštinskom/gradskom veću dobije pozitivno mišljenje, upućuje se skupštini opštine/grada na usvajanje. Nakon toga objavljuje se u „Službenom listu“ i nakon osam dana postaje punovažan.

Kako bi LAP bio primenljiv i kako bi se njime postigli određeni ciljevi neophodna je ažurna evidencija o broju izbeglih, interno raseljenih i broju povratnika po osnovu Sporazuma o readmisiji, kojom raspolaže Komesarijat za izbeglice i migracije.

Ukupno 61 opština/grad do sada je usvojio nove, proširene LAP-ove. Novousvojeni lokalni akcioni planovi odnose se na period od 2013. do 2016. godine. 46 opština/gradova je u postupku revizije postojećih, odnosno usvajanja novih LAP-ova.

U nekim opštinama LAP-ovi su bili usvojeni za vremenski period od pet godina, ali su se opštine odlučile za reviziju na taj način što je aktivnostima obuhvaćeno i zbrinjavanje povratnika. U većem broju opština tokom ovog procesa prepoznata je potreba za izradom novih planova jer su prethodno isplanirane aktivnosti realizovane, a negde i premašene, pa su te opštine napravile nove akcione planove koji su obuhvatili sve tri kategorije migranata.

Od decembra 2008. godine počinje realizacija projekata podrške lokalnim akcionim planovima. Vlada Republike Srbije je u periodu od 2008. do 2013. godine kroz sistem lokalnih akcionih planova, putem 29 javnih poziva, podržala 160 opština i gradova, ukupnim iznosom od oko dve milijarde dinara. Opredeljenim sredstvima je rešeno stambeno pitanje oko 3.000 porodica kroz donaciju paketa građevinskog materijala. Do sada je otkupljeno 266 domaćinstvo sa okućnicom, a u toku je javni poziv za jedinice lokalne samouprave za dodelu sredstva kojima ce moći da pomognu još oko 135 porodica ovim vidom stambenog zbrinjavanja. Ukupno 2.664 porodice izbeglica i interno raseljenih lica dobilo je pakete za ekonomsko osnaživanje.

Za podršku lokalnim akcionim planovima 40 opština i gradova Evropska unija izdvojila je 3,7 miliona evra, dok je UNHCR izdvojio 2,7 miliona dolara.

Od 2008. godine, i interno raseljena lica postaju korisnici IPA programa, što direktno ubrzava dinamiku rešavanja njihovog stambenog pitanja. Zahvaljujući sistemu lokalnog akcionog planiranja koji, prema oceni profesora Voltera Kelina, specijalnog izvestioca Generalnog sekretara UN-a za ljudska prava interno raseljenih lica, „predstavljaju jedinstveni model za rešavanje pitanja prinudnih migracija u svetu“, u rešavanje potreba IRL se aktivno uključila i lokalna samouprava.